Terugblik commissiedebat: wetsvoorstel verbeteren en boete voorkomen
Op 21 april 2022 was er in de Tweede Kamer een commissiedebat over de wijziging van de Wet Huis voor klokkenluiders. In dit debat heeft de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties toegezegd dat zij voor de zomer van 2022 een tweede nota van wijziging aan de Kamer zal aanbieden. Ook zal de minister de Tweede Kamer voor de zomer met een brief informeren over een aantal onderwerpen en reageren op de initiatiefnota van Kamerlid Omtzigt van 14 april 2022.
Positief kritische houding Kamerleden in commissiedebat
De aanwezige Kamerleden van de fracties van de SP, VVD, PvdA, D66, CDA en het lid Omtzigt complimenteren en bedanken de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties dat zij met de Tweede Kamer in gesprek wil over verdere verbetering van het wetsvoorstel ter implementatie van de EU-klokkenluidersrichtlijn. Het Kamerlid Abdulaziz-Dekker (D66) bedankt de minister ook voor haar inspanning om een beroepsprocedure bij het Hof (met mogelijk hoge boete tot gevolg) te voorkomen. Tijd om een geheel nieuwe wet te schrijven is er niet. Wel moet het wetsvoorstel nog op een aantal punten verbeterd worden. Het lid Omtzigt heeft hiervoor een aantal voorstellen gedaan in zijn initiatiefnota.
Uitspraken en toezeggingen minister
De minister zei dat in een ideale situatie geen wetgeving nodig zou zijn om klokkenluiders te beschermen. “Het is belangrijk om klokkenluiders te beschermen. Daarvoor is wetgeving nodig. Idealiter zou die wetgeving natuurlijk helemaal niet nodig hoeven te zijn om de bescherming voor klokkenluiders te regelen. Want een melding van een vermoeden van een misstand in een organisatie zou juist door iedereen opgepakt moeten worden als een mogelijkheid om jezelf te verbeteren,” zei de minister. “In een ideale situatie moet het eigenlijk zo zijn dat de werknemer zich zonder de angst voor repercussies vrij kan uitspreken over misstanden waarvan hij kennis heeft genomen, en een werkgever waardering uitspreekt, de misstand oplost en laat zien bereid te zijn ervan te leren. Het beleid is er dan ook op gericht om dat het uitgangspunt te laten zijn.”
De minister wil het wetsvoorstel aanpassen en een boete van de Europese Commissie voorkomen. De minister deelt de wens van de Tweede Kamer om tot verduidelijking en tot één definitie van misstand te komen. Dat zal zij voorstellen in de tweede nota van wijziging. De minister wil de tweede nota van wijziging en haar reactie op de initiatiefnota van het lid Omtzigt tegelijkertijd naar de Tweede Kamer sturen, zodat het als één geheel behandeld kan worden. Het vraagstuk van anoniem melden ziet de minister als een dilemma: er zitten voor- en nadelen aan vast. Daar zal de minister op ingaan in de brief die ze voor de zomer van 2022 aan de Tweede Kamer stuurt. In die brief informeert de minister de Kamer ook over de stand van zaken van de twee pilots over juridische en psychsociale ondersteuning van klokkenluiders.
Ook gaat de minister voor de zomer van 2022 in op het wettelijk verankeren van de preventietaak van het Huis en op het noemen van benadelingshandelingen in de wet. Verder zal de minister in haar brief van voor de zomer van 2022 het vervolgproces behandelen, maar ook de volgende onderwerpen:
- de mogelijkheid van het melden bij een vertrouwenspersoon of tussenpersoon, en
- de bescherming van familieleden van klokkenluiders.
Meer lezen?
Het volledige (concept)verslag van het commissiedebat is te vinden op tweedekamer.nl. Ook alle agendapunten en stukken van het debat kunt u daar lezen.